Isabel Zendal

Isabel Zendal 1771. urtean jaio zen, Santa Maria De Paradan(A Coruña). Eta XIX. mendean hil zen Pueblan(México). 13 urte zeukanean bere ama hil zen Baztanga hartu zuelako. 20 urterekin A Coruñako La Caridad hospitalean lanean hasi zen. Sendagilea zen. Francisco Javier Balmisen txertoaren errege espedizio filatropikoan parte hartu zuen. Berak egin zuena baztangaren txertoa Amerikara eramatea izan zen. Orain Madrilen hospital bat dago Isabel Zendal deitzen dena . Nik orain arte ez nuen ezagutzen Isabel Zendal zeren eta ez da asko hitz egiten buruz orduan ez nuen ezagutzen.

Doping

 Supersubtanzia indartsua

“Dopina” kirolariaren errendimendu fisikoa handitzeko erabiltzen diren substantziak dira. Doping “dop” hitzatik dator eta artikulu batzuek esaten dute Afrikako kafir tribuak edari alkoholdun primitibo bat erabiltzen zuela erlijio ekitaldietan estimulante bezala. 

Dopinaren barruan badira indarrak izaten laguntzen duten subtanzia kimikoak hala nola: propranolola, pemolina, anfetaminak, esteroideak edo testosterona.

Kiroletan debekatuta dago dopinak, iruzurtzat hartzen da, indar moduko bat ematen duelako eta ospetsu asko erabili dituzte subtantzia hauek, adibidez: Lance Armstrong txirrindulari amerikarra, Maria Xarapova ,rrusiako tenislaria, Alberto Contador Espainiako txirrindularia, Maradona (Diego Armando) Argentinako futbolaria, Marion Jones, Amerikako atleta, Andre Agassi, tenis jokalari estatubatuarra eta Ben Johnson, Kanadako atleta.

Ez nago dopinarekin ados. Nire ustez erabiltzen duen jendeàk ez du sinesten bere indarrean.

  

Isabel Zendal

 

Isabel Zendal Gómez Koruñean 1771ko otsailaren 26a jaio zen eta XIX mendean, Puebla de los Angelesen , Espainia Berrian, hil zen.

Isabek Zendal baztangaren gaixotasuna sendatzen lagundu zuen erizaina izan zen txertoa umeen barruan eramaten.

Nazioarteko misioan dagoen lehen erizaintzat hartzen da.

Karitateko Umezurztegiko umezurtz etxean egin zuen lan ,erizaina eta errektorea zen  eta horrela esperentzia asko hartu zuen umeekin.

Francisco Javier Balmisen Txertoaren Errege Espedizio Filantropikoan parte hartu zuen. 1803ko azaroaren 30ean, txertoa Ameriketara eraman zuen espedizioa María Pita korbetan, Francisco Javier Balmis buru zela eta Carlos IV.a erregeak finantzatua zuen eta 37 lagunekin abiatu zen Coruñako portutik.

Espedizioa oso inportantea izan zen.  Bederatzi urtez nabigatu zuten beste pertsona batzuk immunizatzeko. Historian txertaketa unibertsalaren lehen kanpaina izan daitekeena. Isabelen oso garrantzitsua izan zen espedizioan. Bera gabe ezin izango zen espedizioa egin. Bera  haurrak tratatzeko aditu bakarra izan zen.

Bi mendeetan zehar Isabel Zendal ahaztua izan da, baina azken urteotan ezaguna izaten ari da. Antzinean, gizon medikuei emakume erizaineei baino garrantzi handia ematen zitzaien eta haiek meritua eramaten zuten. 

Gaur egun, monumento bat eta kale bat dauzka Coruñan. Horrez gain pelikua bat egin da berari buruz “22 Angeles”. Liburi batzuk, komiki bat eta egunkariaren artikuluak argitaratu dira.

Nire ustez Isabel Zendal munduko heroi sanitario eta fantastikoa izan zen besteei languntzen ziotelako ezer jaso gabe eta konturatu naiz oso gogorra eta zaila zela jendeak emakumeen lana baloratzea garai hartan.